Marta Kisiel. Małe Licho i lato z diabłem.

 

Premiera najnowszych przygód Bożydara Antoniego Jakiełłka oraz Małego Licha już za dwa dni. I choć miałam okazję sięgnąć do książki wcześniej, specjalnie czekałam na to, by napisać Wam o niej tuż, tuż przed pojawieniem się jej na półkach księgarni. Dlaczego?

Każdą książkę o Małych Lichu i jego dziecięcym podopiecznym czytam dwukrotnie. Pierwsze czytanie jest zachłanne, by na szybko dotrzeć do tego, co można nazwać przesłaniem Marty Kisiel. drugie - znacznie spokojniejsze, z docenianiem smaczków, żartów, wartości jakie autorka podkreśla swoim pisaniem. Tym razem urządziłam sobie również powrót do wcześniejszych tomów: Tajemnicy Niebożątka i Anioła z kamienia.*

Licho chce przeżyć przygodę. Ominęło go wszystko to, czego doświadczał Bożydar i marzy, tęskni, pragnie Przygody. Rodzina się zgadza, chłopiec i anioł zostają wyposażeni w rower z przyczepką i wyekspediowani do cioci Ody, u której jest Kuleczka, Bazyl, Ossa, przestrzeń i niczym nieskrępowana (lub tak się wydaje) wolność. 

Zdarza się jednak coś, co przysłania Bożkowi radość z wakacyjnych szaleństw. Dni spędzone u cioci w towarzystwie nieodłącznych przyjaciół zakłóca prośba Ody o to, by chłopiec spędził weekend w towarzystwie klasowego kolegi. Witek dokucza Bożkowi, jest dzieckiem (zdaniem tego ostatniego) przeintelektualizowanym, który ma silną potrzebę zaimponowania wiedzą. Imponuje - głównie dorosłym, a irytuje rówieśników. Jeśli jeszcze, dodatkowo, wyzywa ich od dzikusów - jak czyni to z Bożkiem - nie ma co liczyć na wzajemną sympatię i zrozumienie. A jednak - wbrew niechęci chłopców ciocia jednego i babcia drugiego wymuszają na nich wspólny czas.

Marta Kisiel snując swoją opowieść, po raz kolejny, niby mimochodem, opowiada nam o relacjach ludzkich, o emocjach jakie biorą nas we władanie i zderzeniu tychże z poczuciem powinności, szlachetności i najzwyklejszym - bo tak trzeba. I nie ważne jest czy się kogoś lubi, czy nie, istotne za to jakim człowiekiem okazujemy się z kontaktach z tym drugim. Jeszcze istotniejsze - czy umiemy wyciągać wnioski ze swojego zachowania.

Gorąco Wam polecam. Na przedłużenie lata. Na szkolne powodzenia i niepowodzenia. Na powroty z urlopów. Na relacje w domu, pracy i szkole. Na ładne i mniej ładne dni. Po prostu - przeczytajcie:-)

Za scenę, w której Małe Licho oswaja Bazyla - dziękuję:-)

*Urządziłam sobie powrót do wszystkich książek Marty Kisiel :-)

Deb Caletti. Biegnij, moje serce, biegnij

 

Ile razy zdarzyło się Wam słyszeć niewybredne komentarze, mało wyrafinowane zaczepki na wpół pijanych mężczyzn? Ile razy musiałyście się odsuwać, by nie dać się dotknąć, a ile razy nie zdążyłyście i dłoń obcego nietrzeźwego mężczyzny, któremu wydaje się, że jest miły i zabawny i, że może tak robić, złapała Was za rękę, pośladek, ramię?

Dla Annabelle ten jeden raz to za dużo. Przepojona złością na sytuację, w której się znalazła i na to, co wydarzyło się w przeszłości, zaczyna biec. Biegnie przed siebie, w zwykłych ubraniach, tak jakby każdym krokiem oddalenia od miejsca, w którym ktoś ją zaczepił, nabierała sił i stawała się mocniejsza. Nie do końca tak jest, co uświadamia dziewczynie spotkanie z matką i bratem. Na wieść o tym, że Annabelle zamierza biec do Waszyngtonu, ze Seattle, mama dziewczyny wpada w panikę i zakazuje, a brat... Brat wyciąga z bagażnika ekwipunek na dalszą biegową wędrówkę starszej siostry. 

Najważniejsze jednak w książce jest to, co dzieje się w głowie Annabelle. Poznajemy, powoli, krok po kroku, jej doświadczenia, towarzyszymy jej myślom, patrzymy jak - dzięki wsparciu najbliższych i swojej determinacji - dokonuje czegoś co w oczach wielu ludzi jest symbolem walki z zachowaniami agresywnymi, symbolem walki z wychowywaniem kobiet na grzeczne i miłe.

Deb Caletti bardzo wyraziście pokazała jak dziewczyna z każdym przebiegniętym dniem uczy się czegoś o sobie, a dzięki spotkanym ludziom uwalnia się od pewnych przekonań na temat swój i innych. Pozwala sobie na rzeczy, na które nie dawała sobie zgody, które blokowała z potrzeby kontroli rzeczywistości wokół.

Biegnij, mojej serce, biegnij pokazuje pewne prawidłowości, schematy, które wciąż rządzą naszymi zachowaniami, a które przynoszą wiele szkody. Uczy zauważania drobnych symptomów tego, co może niepokoić i pokazuje jak zawalczyć o siebie. I niekoniecznie oznacza to przebiegnięcie wielu kilometrów, tak jak zrobiła to bohaterka powieści.

Polecam.

P.S. Treść książki przeplatana jest informacjami o sercu; świetny pomysł.

Malwina Ferenz. Miłość z odzysku.

Potrzebowałam czegoś lekkiego, niezbyt angażującego, czegoś co sprawi, że być może miło spędzę czas. Dostałam książkę przy której popłakałam się ze śmiechu.

Pan Staszek świętujący dwudziestą rocznicę ślubu nader hucznie przychodzi do pracy i pisze jedno, jedyne pismo na które pozwala mu samopoczucie. Traf chce, że p. Staszek jest pracownikiem kuratorium i w owym piśmie zobowiązuje jedną z podległych placówek do wzięcia udziału w biegu z okazji setnej rocznicy odzyskania niepodległości. Placówka ta nigdy nic wspólnego z jakimikolwiek sukcesami na polu sportowym nie miała, ale przecież pracownik kuratorium się NIE MYLI.

Dalej mamy Barbarę, która próbuje sobie ułożyć życie bez męża, acz z nastoletnim synem, Kamilem oraz jej przyjaciółkę Klarę niechętną rodzajowi męskiemu (z wyłączeniem Kamila). I Anatola, dyrektora wskazanej przez kuratorium szkoły, który w życiu prywatnym wychowuje nastoletnią Otylię i broni się, przy pomocy kolegów z rockowej kapeli, przed kulinarną nadopiekuńczością matki. Anatol ma przyjaciela, Marka, lidera wspomnianej kapeli. Tak, mamy zatem dwóch samotnych mężczyzn i dwie samotne kobiety, więc - zgodnie z sugestią tytułu - pojawia się miłość. Ale mnie w tej książce nie wątki miłosne sprawiły największą frajdę i nie one skłoniły do zadumy.

Po 1) akcja powieści dzieje się we Wrocławiu, który to bardzo lubię i za którym po cichutku tęsknię.

Po 2) autorka znalazła w powieści miejsce na pokazanie relacji nastolatków. Sytuacja Kamila jako dochodzącego do klasy nie jest godna pozazdroszczenia, a manipulacje pod płaszczykiem przyjaźni to coś na co warto zwracać uwagę; tak nastolatków jak i ich rodziców.

Po 3) środowisko szkolne kontra obchody rocznicy, którą uczcić należy, ale nikt nie ma do tego serca - jakież to prawdziwe, Pani Malwino!

Po 4) normalni dorośli w książce z wątkiem romantycznym to nie zawsze rzecz oczywista. A tu tacy są. Oczywiście, mają swoje fisie, każdy ma wyrazisty charakter, ale są pozbawieni, na szczęście, cech bohatera wydumanego.

Nie będę wymieniać więcej, choć mogłabym. Zostawię Wam jednak przyjemność odkrywania swoich punktów radości i namysłu w tej książce. Na koniec pragnę podziękować autorce szczególnie za jedną postać: siostry Augustyny. Chociaż może bardziej babci Honorci? Albo Sławomira? 

Jak widzicie i tu macie pole do wyboru swojej ulubionej postaci powieściowej.

P.S. Na półkę w Legimi wrzuciłam wcześniejsze książki Malwiny Ferenz z nadzieją, że będę się przy nich bawiła równie dobrze jak przy Miłości z odzysku.

Anna Dziewit-Meller. Od jednego Lucypera.

 

Książka Anny Dziewit-Meller zabiera nas w przestrzeń, czas, stereotypy i emocje. Zabiera w zadymiony Śląsk, zawilgocony Amsterdam, przeszłość i teraźniejszość, kobiecość i męskość i ... Emocji jest zbyt wiele, by określić je w tak prosty sposób jak wcześniejsze elementy.

Maria w latach czterdziestych walczy o to, by być kobietą szanowaną w rodzinie i wśród znajomych. Do celu doprowadzić ją może porządne się prowadzenie (jak wciąż słyszy w domu rodzinnym) i tytuł najlepszej pracownicy. Gdyby jeszcze mężczyzna, którego kocha chciał się z nią ożenić, jej status byłby umocniony na wysokim poziomie.

Niemalże stulecie później Kasia, pochodząca z tej samej rodziny co Maria, wciąż walczy o to, by to ona była godna szacunku, a nie ona dopełniona mężczyzną, dzieckiem, tzw. ogarnianiem życia, czyli pracą zarobkową, prowadzeniem domu, byciem idealną pracownicą, idealną panią domu, matką i kochanką. Kasia nie staje do wyścigu, staje w antywyścigu, staje przeciw sobie.

Mnóstwo się we mnie pootwierało rzeczy podczas lektury Od jednego Lucypera. Wrażliwość autorki pozwoliła jej stworzyć historię kobiet z jednej rodziny w sposób umożliwiający czytelnikom zajrzenie w głąb herstorii na przestrzeni lat i znalezienie w niej tego, co łączy. A łączy - wbrew upływowi czasu - bardzo wiele. Powieść Anny Dziewit-Meller jest zachętą do baczniejszego spojrzenia na nasze dzisiejsze funkcjonowanie społeczne. Na oczekiwania jakie stawiamy sobie same, jakie stawiają nam inni ludzie i jakim się poddajemy nie bacząc na to, że ich realizacja bardziej nam szkodzi niż rozwija.

Polecam.

Dla dzieciaków (55)

Anna Llenas, Kolorowy potwór idzie do przedszkola

Kolorowy potwór, to jak głosi kilka słów o autorce na okładce książki, jest jedną z ulubionych postaci Anny Llenas. Po tym jak go poznałam zaryzykuję twierdzenie, że ma szanse stać się także ukochanym literackim towarzyszem zabaw dziecięcych. Bo któż by nie chciał mieć potwora, który przejmuje nasze obawy, robi rzeczy, których my nie powinniśmy i zmienia kolory?

Kolorowy potwór przed pierwszą wizytą w przedszkolu chce zapakować laser, maść na nietoperze i różne - zupełnie inne od tego, co naprawdę jest potrzebne - rzeczy. Gdy wchodzi do sali trwożnie się chowa, w łazience bawi papierem toaletowym, pożera książki, zajmuje jedyną huśtawkę i bawi się jedzeniem. Kolorowy potwór to figura, która ma za zadanie oswoić dziecko z tym co nieznane i pokazać, że emocje rozsadzające przedszkolaka w pierwszych dniach można ukierunkować i uporządkować.

Polecam stworzenie własnego Kolorowego potwora i wsunięcie go do przedszkolnego plecaka - pierwsze dni w przedszkolu w towarzystwie zaprzyjaźnionego potwora mogą okazać się znacznie łatwiejsze. Dla dzieci i rodziców:-)

Anita Lehmann i Kasia Fryza, Tuli tuli cmok cmok

Główną bohaterką książki Tuli tuli cmok cmok jest Emma. Ma 5 lat i 5 miesięcy i uwielbia przytulać się do mamy i taty. Nie lubi natomiast przytulających i całujących ją gości. Pewnego dnia w domu dziewczynki pojawia się ktoś, kto sprawia, że wizyty gości przestają być dla Emmy uciążliwe.

Doskonałym pomysłem narracyjnym jest to, że każdą z osób Emma opisuje cechami zwierząt i zapachami. Mamy zatem pręgowanego rysia o miękkich plecach i zapachu śniegu, mamy łabędzie z długą szyją i zapachami piwnicy, morsa z dużymi kłami pachnącego wodorostami i inne.

Zaciekawiło mnie w tej książce to, że rodzice Emmy są prawie nieobecni. Nie ma tu zachęcania dziecka "idź pocałuj babcię, bo będzie jej przykro", ale nie ma też zasłaniania dziecka sobą - to dziewczynka nie lubi bliskości z kimś więcej niż mama i tata i to ona musi sobie poradzić z emocjami, które odczuwa.I choć ostatecznie to tata podsuwa dziewczynce rozwiązanie sprawy, ma ona jedna poczucie sprawczości.

Tuli tuli cmok cmok to mądra książka o tym, że nie każdy jest taki sam, a każde dziecko, tak jak i dorosły, ma prawo do wyrażania swoich potrzeb o komunikowania tego, co mu przeszkadza.

Ida Pierlotkin, 10 minut rowerem

Lubię pisanie Idy Pierelotkin, a książka której akcja rozgrywa się latem i ma w tytule rower jest czymś po co musiałam sięgnąć. Nie zawiodłam się.

Karolina znużona upałem panującym w Białymstoku oraz stałą obecnością zdesperowanej i chimerycznie nieszczęśliwej przyjaciółki mamy, decyduje się na wyjazd do Reszek i mieszkających tam ciotek Eryki i Felicji. Starsze panie różnią się zatrważająco charakterami i sposobem bycia: jedna serwuje dietetyczne dania i nawołuje do wstrzemięźliwości w każdej dziedzinie życia, druga proponuje korzystanie z młodości i gotuje nie bacząc na kalorie, obficie i pysznie. Jako element centralny występuje w opowieści obydwu ciotek, a także w krajobrazie Reszek i okolic, Kazek Wilczek, którego męscy przodkowie cieszą się zasłużoną opinią pożeraczy damskich serc.

10 minut rowerem to powieść nastoletnia, z nastoletnimi problemami. Choć po lekturze dochodzę do wniosku, ze może nie tak do końca są one jedynie nastoletnie. 

Wiejski festiwal literacki "Patrząc na Wschód"

Szósty już Festiwal literacki Patrząc na Wschód odbył się w dniach 13-16 sierpnia 2020 r. W trzech jego pierwszych dniach miałam przyjemność uczestniczyć.

Aby jednak uczestniczyć trzeba dojechać. Z Katowic do Warszawy, a z Warszawy do Suwałk. Tę drugą część podróży odbywałam wraz z rowerem w przedziale pocztowym, co powodowało sporo ekwilibrystyki przy wsiadaniu i wysiadaniu. Rowerów było znacznie więcej niż widać na zdjęciu - to stan zaraz po zajęciu miejsca. W Augustowie, z powodu wypadku na dalszej trasie, przesiedliśmy się (ja i mój rower) do podstawionego dla pasażerów PKP autobusu. I tam spotkałam jednego z prelegentów;-) 

Pozwoliłam sobie na wczesny obiad i kawę w Suwałkach i wyruszyłam ku siedzibie Wigierskiego Parku Narodowego, gdzie czekał na mnie pokój. Po zadomowieniu się wsiadłam na rower i przepiękną ścieżką rowerową biegnącą wzdłuż drogi łączącej Sejny i Suwałki, pojechałam do Budy Ruskiej. Ze ścieżki zjechałam kilka kilometrów dalej, by jechać już bez ścieżki między domami, polami, jeziorami. Aż wreszcie zjechałam na taką drogę i wiadomo było, że po 1) bez roweru nie dałabym rady, po 2) powinno już być blisko;-) 

Spotkania, ludzie, klimat - cudne! Dyskusje, śmiechy, dzieciaki, psy. Nieodległa Czarna Hańcza zachęcała do kąpieli, bufet z przepięknie pachnącymi potrawami, kawą i słodkościami do tego, by biesiadować, rozmawiać, cieszyć się ludźmi wokół. 3 dni wypełnionych rozmowami, poznawaniem nowych ludzi, chłonięciem atmosfery i czerpania pełnymi garściami z Suwalszczyzny i pogody to doskonały czas.

A oto przyczyna, dla której w podróż zabrałam rower ;-)

Podczas wędrówek rowerowych, z dala od głównej drogi spotykałam krowy, konie, bociany i żurawie. Te ostatnie urządziły nawet w pewny poranek konkurs zawołaj. Jakoś przed 6 rano:-)

Te przedziwne budowle to gliniane ule dla dzikich zapylaczy. Od razu sobie obiecałam, ze gdy tylko będę miała własny dom, to w kącie ogrodu wybuduję taki ul i posadzę wokół odpowiednie rośliny.

Na Suwalszczyźnie jest mnóstwo drewnianych domów. W jednym z nim było biuro festiwalowe, w innym wszelkie urzędy gminy Krasnopol. Drewniane domy stoją na wsiach, ale także w Suwałkach.

Suwałki to miasto, w którym urodziła się Maria Konopnicka. Można wędrować jego ulicami w poszukiwaniu śladów poetki i kransali. Mnie udało się spotkać trzy.

Suwalszczyzna to także pokamedulski klasztor na Wigrach świecący olśniewająco różem i bielą,

Dwór Miłosza w Krasnogrudzie (choć to już może Sejneńszczyzna?),

jeziora pojawiające się nagle pomiędzy drzewami, wzdłuż dróg, za pagórkami,

czy wreszcie ulica Chłodna w Suwałkach wraz z pamiątkowymi tablicami wmurowanymi w chodnik z okazji kolejnych odsłon festiwalu bluesowego.

Zgodnie z myślą Oskara Miłosza - wyruszyłam, więc pora było też wracać. Suwałki - Białystok, Białystok - Warszawa, Warszawa - Katowice i później jeszcze kawalątek na rowerze. Przejechałam na nim prawie 230 km w te dni i wciąż czuję niedosyt oglądania cichej i spokojnej okolicy Suwałk, Sejn i bliskich im wsi. Pewnie kiedyś tam wrócę:-)

William B. Irvine. Wyzwanie stoika.

 

Wydawać by się mogło, że William B. Irvine, profesor filozofii, nie pisze o niczym odkrywczym. Jednak to, w jaki sposób przybliża nam filozofię stoików i pokazuje jak on ową filozofię przetransponował na zasady własnego życia, pokazuje jak wiele dobrego możemy czerpać od starożytnych i że filozofia - wbrew temu co kusi nas myśleć - może mieć kolosalne znaczenie na nasze życie. Jeśli jej tylko na to, w pełni świadomie, pozwolimy.

Nie zawsze mamy wpływ na to, co nam się przytrafia [...], ale zawsze mamy wpływ na to, co z tym zrobimy. Alison Botha [s. 57]

Brzmi prosto, prawda? Ale doskonale wiemy, i Wy i ja, że pewne nasze reakcje są odruchowe, a gdy tym, co nas spotyka są wydarzenia problematyczne, czy jak nazywa je Irvine, komplikacje, to najczęściej reakcje przepełnione są poczuciem krzywdy i gniewem.

Kto z Was burczał na kierowcę jadącego przed sobą, że jedzie za wolno, nieostrożnie, zbyt ślamazarnie? Kto biegł na przystanek do tramwaju wiedząc, że kolejny ma za 5 minut, złoszcząc się na wszystkich wokół? Kto używał słów mocno niecenzuralnych oblawszy się rano kawą i tym samym uważając, że jego dzień jest do niczego?

Im bardziej pozwalamy, by gniew nami zawładnął, tym bardziej niszczymy siebie. Zgodzicie się? Sama po sobie widzę, że czasami nakręcam się nadmiernie. Drążę temat, zamiast go wyrzucić z głowy, podsycam złość ukrywając je pod "zatroskaniem". Po lekturze Wyzwania stoika zacznę baczniej przyglądać się swoim reakcjom, zacznę analizować, bo do tego autor zachęca. Podpowiada również, by rozpocząć analizę od obserwacji innych, a potem skupić się na tym jak sami reagujemy. 

Irving opisuje efekt zakotwiczenia, zwany współcześnie negatywną wizualizacją i to, co dobrego może dla nas wyniknąć dzięki jej stosowaniu. Przedstawia również efekt ram interpretacyjnych, czyli metod w jakie możemy interpretować spotykające nas komplikacje. Wymienia ich sześć, a ja wciąż waham się, czy narracyjna, czy stoickich prób przemawia do mnie bardziej. Choć chyba ta druga jest mi bliższa (dałam temu wyraz w porannym instagramowym wpisie).

Wyzwanie stoika to świetna zabawa i zachęta do tego, by pracować nas sobą i swoim szczęściem. Prosto i efektywnie.

Zachęcam do lektury i podjęcia wyzwania:-)

Zygmunt Miłoszewski. Kwestia ceny.

Od dawna powtarzam, że są takie książki, których samodzielne czytanie w zestawieniu z audiobookiem byłoby stratą czasu. Bo Harry Potter brzmiący Fronczewskim, Harry Hole - Bonaszewskim, a Cormoran Strike - Stuhrem są nie do przecenienia.

W przypadku Kwestii ceny zaryzykowałam, głównie z niecierpliwości. Któż wie kiedy miałabym w rękach wersję drukowaną. Tę w uszach mogłam mieć natychmiast po premierze. Zaczęłam słuchać i przepadłam. Bo i lektorzy świetni, i treść tak wieloznaczna, z tak obfitymi nawiązaniami do rzeczywistości wokół nas, że aż przyjemnie śledzić tropy. Te sensacyjne i te realne.

Bazując na fascynującej historii Bronisława Piłsudskiego Zygmunt Miłoszewski stworzył postać etnografa, który poznawał obyczaje Ajnów, ludu z Północy. Tropem zesłańca i badacza podążają Zofia Lorenz, znana z Bezcennego, i Bogdan Smuga (jeśli macie skojarzenia literackie, to są one prawidłowe).

Okazuje się, że oprócz spisków, barwnych postaci, intryg na skalę międzynarodową, Kwestia ceny zawiera pewnego rodzaju obraz społeczeństwa i tego, jaka jego nasza przyszłość. 

I gdy tak Wam piszę o tej książce, i w myślach wędruję przez jej treść, to nabieram ochoty, by przesłuchać jej ponownie. A nie zdarza mi się to zbyt często.

Polecam:-)

Beata Szady. Wieczny początek.

Przyznaję, że przeczytanie tej książki zajęło mi sporo czasu. Zaskakująco sporo. Gdy jednak po dłuższej przerwie wróciłam do lektury, na urlopie wśród mazurskich lasów i jezior, dostrzegłam w niej wartość większą niż wówczas, gdy czytałam ją w domu, w zupełnie innym niż mazurski czy warmiński zakątek Polski.

Beata Szady zamieszkała na czas pisania tej książki w województwie warmińsko-mazurskim. Województwie, o nazwie skrywającej dwie krainy, które rozróżnia niewielu ludzi. A jednak autorka postarała się, by owe różnice pokazać, by oddać pamięć miejscom i ludziom, by wskazać to, co inne i pokazać podobne.

Mieszkałam i na Warmii, i na Mazurach. Sporo też po tych terenach wędrowałam i doskonale wiem, o czym pisze Szady mówiąc o pewnym - zdawać by się mogło nieuchwytnym - klimacie przestrzeni kulturowej. Widziałam (a po lekturze tej książki widzę jeszcze wyraźniej) podupadające, traktowane jedynie jako problem, a nie potencjał, domy i stodoły. Wsie najeżone ruinami, bo łatwiej i taniej postawić nowe niż remontować stare. Odwiedzałam kościoły, których charakter wskazywał na to, że lata całe nie były katolickie. Patrzyłam na miejsca, które kryły w sobie ludzki strach i nienawiść do innego.

Wieczny początek do pouczająca lektura. To opowieść o świecie, który niemalże przeminął, świecie, o którego pamięć dbają już tylko nieliczni. Zadeptane turystycznie Mazury i cicha spokojna Warmia mają urok - myślę jednak, że ciekawie jest wiedzieć jaka jest ich historia i co kształtowało te ziemie i ludzi, którzy na nich mieszkają.

Gorąco polecam!

Dorota Sumińska. Dość.

Najnowsza książka Doroty Sumińskiej to protest, słowa nawołujące go opamiętania i stanięcia w prawdzie wobec pytania - Jak możemy żyć wiedząc, że dzieją się (sprawiamy by się działy) tak straszne rzeczy?

Układ pierwszej części niewielkiego zbioru tekstów o mocnym przekazie jest prosty: felieton i dane statystyczne dotyczące tematu, o jakim autorka pisze. Gdy mowa jest o rybach, to i w przytoczonych liczbach, przywoływanych wysokich komisjach, organizacjach, tworach, które z nazwy brzmią ładnie, a z jestestwa przyczyniają się do uregulowania sposobu zadawania cierpienia i śmierci, mowa jest o tym co Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt mówi o sposobach ogłuszania ryb.

Druga zatytułowana - w opozycji do pierwszej noszącej tytuł Krzywda zwierząt - Dobrostan ludzi, pokazuje czym kierują się ludzie udając, że nie wiedzą ile bólu jest wart schabowy na ich talerzu.

Bardzo mocna to książka. Czytałam ją długo, bo potrzebowałam robić sobie przerwy. Mocna i dająca do myślenia - także w tej części poświęconej zwierzętom towarzyszącym.

Marzę o tym, by ta książka dokonała zmian w myśleniu ludzkim. A jednocześnie obawiam się, że ani Głód Caparrósa, ani książka Singera o etyce jedzenia, ani przedstawiane właśnie Dość nie będą zaczątkiem rewolucji. Niechby choć zapoczątkowała ewolucję w naszym, pełnym antropocentycznego spojrzenia, działaniu...