Prowincjonalna nauczycielka

  Lubię filozofię i z radością witam nieliczne publikacje dla dzieci, które podejmują temat myślenia jako nadrzędnej wartości w życiu człowieka. Tosia i Franek wraz z rodzicami odwiedzają centrum handlowe. Ludzie w nim pędzą przed siebie, wpatrzenie jednak nie w witryny sklepowe, a telefony - prostokąty w dłoniach zawierające cały świat, w którym chcą się znajdować. Rodzina dzieciaków woli świat analogowy i choć najmłodsi czują się nieco nieswojo rozstawszy się przypadkowo z rodzicami, śmiało wkraczają do Bardzo Dziwnego Sklepu, z wystawy którego mruga do nich pluszowa sowa. I to jest krok bardzo znaczący. Sowa opowiada dzieciom o myśleniu i tym, że ludzie zamykający się w świecie wiedzy smartfonowej, pozbawiają się niezależności w osadach, poglądach i opiniach. Buduje przed nimi opozycję tablety/smartfony versus książki i świadome życie. Wyjaśnia obrazowo zabierając dzieci w podróż w przestrzeń, z której wyraźnie widać jak ludzie stają się cyfrowymi zombie. Pokazuje, będące skutki...

  Tych z Was, którzy towarzyszą mi na Instagramie , podpytywałam, czy mam pisać o książkach Wydawnictwa animi2, czyli tego, w którym pracuję. Potwierdziliście, więc na pierwszy ogień idzie publikacja, której poświęcam ostatnio sporo czasu. Mistrzowie koncentracji Pawła Armady to wywód wymagający skupienia i albo dobrego rozeznania w ideach filozoficznych, albo pokornego przyznania przed samym sobą, że erudycją nam do autora daleko. Co wszakże nie znaczy, że przyjemności z czytania mieć nie będziemy. Paweł Armada opowiada bowiem o tym kim są mistrzowie koncentracji i dość bezlitośnie udowadnia jak wiele tego, co o sobie myślimy i czym się w życiu kierujemy, jest dalekie od mistrzowskiego poziomu. Nie jest tu jednak w pełni pesymistyczny i nie stwierdza, że owa obserwacja zwalnia nas od rozwoju, pracy nad sobą i dążenia do ideału. O, co to to nie - autor bowiem stwierdziwszy naszą indolencję, wygodnictwo i różne inne niedoskonałości, wyraźnie nawołuje do tego, by - na własną miarę -...

  Wydawać by się mogło, że William B. Irvine, profesor filozofii, nie pisze o niczym odkrywczym. Jednak to, w jaki sposób przybliża nam filozofię stoików i pokazuje jak on ową filozofię przetransponował na zasady własnego życia, pokazuje jak wiele dobrego możemy czerpać od starożytnych i że filozofia - wbrew temu co kusi nas myśleć - może mieć kolosalne znaczenie na nasze życie. Jeśli jej tylko na to, w pełni świadomie, pozwolimy. Nie zawsze mamy wpływ na to, co nam się przytrafia [...], ale zawsze mamy wpływ na to, co z tym zrobimy.  Alison Botha [s. 57] Brzmi prosto, prawda? Ale doskonale wiemy, i Wy i ja, że pewne nasze reakcje są odruchowe, a gdy tym, co nas spotyka są wydarzenia problematyczne, czy jak nazywa je Irvine, komplikacje, to najczęściej reakcje przepełnione są poczuciem krzywdy i gniewem. Kto z Was burczał na kierowcę jadącego przed sobą, że jedzie za wolno, nieostrożnie, zbyt ślamazarnie? Kto biegł na przystanek do tramwaju wiedząc, że kolejny ma za 5 minut, z...

Senat Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2020 Rokiem Ojca Józefa Marii Bocheńskiego, by w 25. rocznicę śmierci oddać hołd temu wybitnemu naukowcowi, kapłanowi i patriocie. ( KLIK  i nieco poważniej KLIK ). Co roku Sejm i Senat wskazują osoby i wydarzenia, które patronować będą kolejnemu rokowi. Latem 2019 r. wybór Senatu padł na o. Józefa Marię Bocheńskiego, filozofa, logika, dominikanina. Żył długo, wiele pisał, wiódł ciekawe życie. Wśród jego publikacji znajdziecie te poświęcone marksizmowi i leninizmowi, sensowi życia, logice, patriotyzmowi i nacjonalizmowi. Ja chciałabym przybliżyć Wam dwie, które szczególnie mocno złapały mnie za serce. Mówię tu o Stu zabobonach i Podręczniku mądrości tego świata . 

Wydane przez Wydawnictwo WAM W książce „ Filozofia jako polityka kulturalna ” Richard Rorty rozważa kwestię tego, co właściwie robią i czym się zajmują specjaliści od filozofii moralnej. Rorty pisze, że filozofowie moralni właściwie powinni zadeklarować swoja zdolność do głębszego niż w przypadku większości ludzi wejrzenia w sprawy postępowania słusznego i niesłusznego. I konkluduje: Nie jest jednak jasne, co w ich wykształceniu pozwala im na to. Autorzy prac doktorskich z tej dziedziny filozofii nie bardzo mogą twierdzić, że mają większe doświadczenie w zakresie trudnych wyborów moralnych niż większość społeczeństwa.  [s. 276] Ze zdaniem Rorty'ego można się zgadzać lub nie, natomiast jasne jest, że o etyce da się coś powiedzieć, a powiedzieć o etyce więcej od innych mogą ci, którzy etyką zajmują się na poważnie. W „Przedmowie” swojej książki Wilhelm Vossenkuhl stwierdza, że w etyce chodzi o to, co ludzie powinni czynić, aby w świecie pełnym zła postępować dobrze...

Wydane przez Wydawnictwo WAM Na okładce z tyłu książki znajdziemy krótkie omówienie tomu, w którym to omówieniu czytamy między innymi: Mówienie dziś o myśli wieków średnich jest wciąż zadaniem niełatwym i wymaga przełamywania niezliczonej ilości schematów pojęciowych, uprzedzeń czy przesądów. To prawda, stereotypy dotyczące „ciemnego średniowiecza” wykorzenić tym trudniej, im bardziej ciemni są ludzie owe stereotypy kultywujący. I jeszcze jedno zdanie z cytowanego omówienia: Prezentowane tutaj eseje mają za zadanie przekonać, że ci nasi poprzednicy w filozoficznym myśleniu byli w ten czy inny sposób gigantami. To, że niektórzy średniowieczni myśliciele byli gigantami, jest oczywiste, natomiast dobrym pytaniem jest pytanie o to, dla kogo to jest oczywiste. Trzeba stosownej erudycji, żeby docenić średniowiecznych myślicieli. Weźmy logikę. Wedle ojca Bocheńskiego logika rozwija się falowo, osiągając szczyty, po których następują zapaści. Pierwszy szczyt to był Arystotel...

Wydane przez Wydawnictwo Stentor Książka Jacka Migasińskiego to historia filozofii, nowożytnej filozofii: pierwszą opisywana postacią jest Francis Bacon, a ostatnia Herbert Spencer. Spencer zmarł w roku 1903, trzy lata po Nietzschem, a mimo to Migasiński w swojej książce sylwetkę Spencera przedstawia, a Nietzschego nie. Dzieje się tak dlatego, że, jak autor wyjaśnia, twórczość Nietzschego można uznać za początek nowej epoki, czyli filozofii współczesnej. Tu warto zauważyć, że z podobnego założenia wyszedł Tadeusza Gadacz, który w pierwszym tomie „Historii filozofii XX wieku” jako pierwszego filozofa przedstawia właśnie Nietzschego, który przecież zmarł w ostatnim roku wieku XIX. Migasiński porządnie poukładał swoją książkę, rzekłabym – tradycyjnie; po eksperymencie Gadacza we wspomnianej już „Historii filozofii XX wieku”, Migasińskiego czyta się, że tak powiem, wygodnie (co nie znaczy, że Gadacz swoje dzieło ułożył nieporządnie). I bardzo mi się podoba, że w podtytule napisan...

Wydane przez Wydawnictwo WAM Wydawnictwo WAM ma nową serię: „Przewodniki po filozofii”. We wcześniejszej serii, „Myśl filozoficzna”, WAM wydał między innymi książkę J. Dissego „ Metafizyka. Od Platona do Hegla ”, a teraz w serii nowej „Przewodnik po metafizyce”. „Przewodnik” to praca zbiorowa, duża rzecz, tom z indeksami oraz notami o autorach liczy sobie 635 stron. Książka nie jest historią metafizyki, tylko, jak pisze we „Wstępie” redaktor serii, Sebastian Tomasz Kołodziejczyk, „systematycznym opracowaniem problemów, które stanowią trzon filozofii pierwszej. Równocześnie [zaprezentowane teksty] są zdaniem sprawy z najnowszych badań i ustaleń dotyczących bogatej problematyki metafizycznej we współczesnej filozofii”. Problematyka rzeczywiście jest bogata. Na początek Kołodziejczyk pisze o tym, czym jest metafizyka, a dalej Jacek Wojtysiak referuje klasyczne koncepcje bytu. Tematy takie jak metafizyka i byt to kanon, ale później robi się naprawdę kolorowo :-) Spis treści książ...

Dominikanie to potężna ekipa, a już całkiem klarownie to widać, kiedy się za filozofię biorą. Pewnie za teologię też, ale tego dobrze nie wiem. W każdym razie tomizm trzyma swoją pozycję przede wszystkim na polu filozofii i jeśli się mylę, to mnie poprawcie. Dominikanie wydają „Przegląd Tomistyczny”. Najpierw, w latach 1939-1984 był „Polski Przegląd Tomistyczny”, a od roku 1984 jest „Przegląd Tomistyczny”. To wielka księga, na przykład tom XV, z roku 2009, liczy sobie 470 stron. Najlepiej zrobię, jak zreferuję kilka najciekawszych, moim zdaniem, tekstów z tego XV tomu. Na początek recenzja nietypowa, bo dotyczy tekstu, którego nie znam :-) W streszczeniu artykułu „What Anselm and Gaunilo told each other” autorstwa György’a Geréby’ego (tak to się deklinuje?) czytamy: Autor, za pomocą czysto ekstensjonalnej formalnej rekonstrukcji w logice predykatów drugiego rzędu, przedstawia nowe spojrzenie na debatę Anzelma z Canterbury z Gaunilo z Marmutier nad zamieszczonym w ‘Proslogionie’ argu...