Retro pisma

  

Nie pamiętam już jak trafiły w moje ręce. Są podniszczone, oprawione w brzydką okładkę, niektóre kartki mają naderwane, z obrazki, rebusy ktoś kolorował, rozwiązywał, a to ołówkiem, a to kredkami. Bez względu jedna na to w jakim są stanie sprawiają jedno - że ze zdumieniem wracam do lat trzydziestych XX wieku, czytam teksty dla dzieci pisane w międzywojniu i cieszę się, że przetrwały.

By otrzymywać przez rok, w prenumeracie Płomyczek należało zapłacić 11 zł i 30 gr, Płomyk był droższy - kosztował 14 zł i 40 gr. Tym, którzy mieli w domu dzieci i młodsze, i ciut starsze wydawca zaproponował wspólną cenę obydwu pism - 21 zł 60 gr.

Redaktorką Płomyczka była Janina Porazińska, wydawcą, w imieniu Związku Nauczycielstwa Polskiego, Józef Włodarski. Trzecią ważną osobą wymienioną w stopce jest Michał Bylina, kierownik artystyczny. W Płomyku role te spełniali kolejno M. Kotarbiński i St. Machowski (ten drugi był też wydawcą) oraz K. Pieniążek.

Wiersze, mnóstwo poezji, króciutkie opowiadania, historie w odcinkach, rebusy, zagadki, instruktaż wykonania zabawek, barwne grafiki to wszystko składa się na pismo dla młodszych dzieci. Dla starszych dzieci przygotowano nieco poważniejsze teksty. W numerze 19, z 14 stycznia 1953 roku, jest spory (15 stron!) artykuł o Wołyniu, który poprzedza wiersz Janiny Lisowskiej-Telatyckiej.

Rozległych broniąc rubieży

od wrogiej nawałnicy,

na wschodniej kędyś granicy

kraina leży

Ma na południu czarnoziem

dalej piaszczyste ugory,

Od wieków szumiące bory

wysmukłych sosen.

Szarej Prypecidopływy

przez jej obszary się toczą: Stochód, Styr, Horyś ze Słuczą

zraszają nowy.

Nad srebrną Ikwą - Krzemieniec,

wielkiego wieszcza kolebka,

co zmarł od kraju zdaleka,

a słów wił wieniec.

I cały urok Wołynia

w pieść zaklął co skrzydła ma złote

ból swój i miłość, cierpienie,

całą tęsknotę...

O ile w Płomyczku podpowiadano jak zrobić pajacyka z papieru, tak w Płomyku jest instrukcja sporządzania nart, z adnotacją, iż nie jest to rzecz trudna.

Podoba mi się Radioprogram, w którym opisane zostały audycje od poniedziałku do niedzieli, na które warto zwrócić uwagę i których warto posłuchać. Równie miło czyta się Listy od redakcji do np. klasy IV w Łodzi Poznańskiej o fotografii pod remontowanym kościółkiem, Jerzego Mouldauera we Lwowie z podziękowaniami za kartkę z widokiem, a Stefy Pohoskiej w Janowie Podlaskim o tym, gdzie i za ile można kupić celofan, gdyż użycie go - zamiast bibuły - da ładniejszy efekt w lampionach.