Izabela Meyza, Witold Szabłowski. Nasz mały PRL.
Wydane przez
Wydawnictwo Znak
Czytając o eksperymencie jaki przeprowadzili na sobie i swoim dziecku Autorzy książki z początku byłam zafascynowana. Później jednak, wraz z upływem czasu i bogactwem wydarzeń w książce, czułam się coraz bardziej zażenowana. Nie bez znaczenia było także narastające współczucie wobec Izabeli Meyzy.
Trudno zmierzyć się z czasami Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Trudno, bo czasy dorastania, młodości traktujemy z nostalgią, a ta - jak wiadomo - wypacza ocenę sytuacji i trudno, bo świadomość historyczna ówczesnych lat ukazuje coś, co nijak się nie może dobrze kojarzyć. Autorzy książki, dziennikarze zdecydowali się odrzucić zdobycze współczesności i przez pół roku żyć tak, jak mówi prasa z 1981 roku, jak przedstawiają to stereotypowe poglądy na temat życia w Polsce komunistycznej.
Jak prać we Frani? Czym karmić rodzinę, gdy w sklepach pustka? Jak mówić kobietom komplementy? Czy pasta BHP, szare mydło, płyn Skrzat i szampon Bambi są w stanie dać efekty takie jak współczesne środki czyszczące i higieniczne? Jak umówić się ze znajomymi na spotkanie nie mając komputera i telefonu komórkowego?
Wobec tych i im podobnych pytań stają bohaterowie książki. Cofnięcie swojego życia o 30 lat wymusza na Autorach nie tylko zmianę myślenia, nie tylko zdobycie nowych umiejętności, ale też odbija się na nich negatywnie. To, co sami zauważają najłatwiej, to zmiana wagi - inny niż dotychczas sposób odżywania powoduje dodatkowe 11 kg u Witolda Szabłowskiego. Relacje między bohaterami, pierwotnie jakby pełniejsze, niż wcześniej, po pewnym czasie zaczęły nasycać się wzajemnymi pretensjami, irytacją spowodowaną ograniczeniami. Inne zmiany są dla mnie zaskakujące - Autorzy piszą o tym, że mają przesyt kapitalistycznego manipulowania ludźmi, że ludzie bliscy, bo zza ściany, są dla nich zupełni obcy, a spotkania z przyjaciółmi stają się wyzwaniami, którym sprostać może utalentowany logistyk. Czemu to mnie zaskakuje? Dwoje wykształconych ludzi, dziennikarzy potrzebuje półrocznego eksperymentu polegającym na odseparowaniu się od wytworów XXI wieku, by dostrzec rzeczy dla wielu oczywiste.
Interesujące jest to, że Izabela Meyza i Witold Szabłowski zdecydowali się na ten eksperyment. Jeszcze bardziej interesujące jest to, że postanowili opublikować efekty tego eksperymentu. Mam wrażenie, że bohaterowie dowiedzieli się o sobie wielu nowych rzeczy. Wielu, którymi niekoniecznie chcieliby się dzielić z kimkolwiek.
6 komentarzy:
Nie rozumiem w ogóle po co powstała ta książka. Tym, którzy w PRL-u żyli, przypominać nie trzeba. Tym, którzy nie pamiętają albo urodzili się po 1989 roku, nie pokazuje ona tego świata na tyle dobrze, żeby go poczuć i zrozumieć. Nie wyłapałam przesłania, celu, wniosków. Problemy, na które napotkali, byłyby podobne w każdej innej epoce bez dzisiejszych udogodnień. Brak telefonów komórkowych, Internetu czy zmywarek do naczyń, nie był wynikiem komunizmu, ale tego, ich wtedy po prostu nie było. Eksperymentem byłoby przeniesienie się na pół roku do Chin albo na Kubę w dzisiejszych czasach i życie tam, jak normalni obywatele, a nie turyści. Może chodziło o tło polityczne, ale w takim razie słabo to wyszło. Relacje międzyludzkie były inne 30 lat, temu, inne 50 lat temu, a jeszcze inne 100 lat temu. Nie trzeba tu eksperymentów, wystarczy logiczne myślenie. Trochę ze zdziwieniem obserwowałam medialny zachwyt tą pozycją, naprawdę nie widzę w niej żadnego sensu.
Przepraszam, że tak mi się wyrwało u ciebie, ale chyba jesteś pierwszą osobą, która spojrzała na tę pozycję podobnie jak ja, a już myślałam, że coś ze mną nie tak.
Marto, nie ma za co przepraszać. tak jak pisałam - początkowo eksperyment wydawał mi się ciekawy, był czymś nowatorskim. Jednak nie dostrzegałam w nim zbyt wiele dobrego. I jeszcze jedno - wiem, że telefony komórkowe są już wszędzie, Internet prawie wszędzie, ale są jeszcze ludzie, którzy żyją wśród innych ludzi, skromnie i nie czują się wyrzuceni poza nawias. Może posługuję się stereotypami, ale chwilami miałam wrażenie, że Autorzy są na odwyku od "warszawki" i źle znoszą ów odwyk...
Dziękuję za przypomnienienie o tej książce, zupełnie mi ukmnęła. Ale chyba wypożyczę z biblioteki.
Też uważałem, że ten eksperyment może być ciekawy - i zawiodłem się. To było po prostu bez sensu - równie dobrze mogliby się ,,przenieść" do epoki kamiennej i zamieszkać w jaskini...
Pozdrawiam, M.
Zakładko,
i jak - przeczytałaś?
Mrugamy,
bywa i tak...
Prześlij komentarz